Şah Mat
İran'ın ABD-İsrail füze savunma mimarisini yenilgiye uğratmasının küresel güvenlik sonuçları olacaktır. İran'ın caydırıcı duruşunun İsrail'in ya da Orta Doğu'nun çok ötesine uzanan etkileri vardır. Bir zamanlar iyi korunduğu düşünülen Avrupa, Pasifik ve Orta Doğu'daki ABD üslerinin aniden düşman saldırılarına karşı savunmasız olduğu ortaya çıktı. ABD Donanması gemileri de öyle.
İNTİZAR - Dünyanın dikkati, haklı olarak, İran'ın 13-14 Nisan 2024'te İsrail'e karşı gerçekleştirdiği misilleme saldırısının sonuçlarına odaklanmış durumda. İran'ın bu saldırıyı başlatmaktaki amacı, İsrail ve ABD'ye, ister İran topraklarında ister başka ülkelerin topraklarında olsun, İran'a yönelik herhangi bir saldırının, saldırganın İran'a vermeyi umabileceğinden daha fazla zarar verecek bir misillemeyi tetikleyeceğini bildirmek üzere tasarlanmış bir caydırıcılık duruşu oluşturmaktı. Bu sonuca ulaşmak için İran'ın, saldırı sırasında İsrail ve çevresinde konuşlanmış olan İsrail ve ABD'nin balistik füze savunma sistemlerinin üstesinden gelebileceğini kanıtlaması gerekiyordu. İran bunu başardı ve en az dokuz füzeyle İsrail-ABD füze savunma kalkanının koruyucu şemsiyesi altında bulunan iki İsrail hava üssünü vurdu.
İran'ın caydırıcı duruşunun İsrail'in ya da Orta Doğu'nun çok ötesine uzanan etkileri vardır. İran, ABD-İsrail füze savunma kalkanını yenerek, ABD'nin küresel ölçekte askeri güç projeksiyonu yaparken kullandığı kuvvet koruma modellerinin kalbini oluşturan ABD füze savunma üstünlüğü kavramını ifşa etmiştir. ABD'nin Rusya, Çin ve Kuzey Kore karşısındaki savunma pozisyonu, ABD'nin balistik füze savunma kabiliyetlerinin etkinliğine ilişkin varsayımlara dayanmaktadır. İran, ABD'nin tüm anti-balistik füze teknolojisinden yararlanan İsrail hava üslerine başarılı bir şekilde saldırarak, ABD füze savunma kalkanının manevra kabiliyetine sahip savaş başlıkları, tuzaklar ve hipersonik hız içeren modern füze teknolojilerine karşı savunmasızlığını ortaya koymuştur. Bir zamanlar iyi korunduğu düşünülen Avrupa, Pasifik ve Orta Doğu'daki ABD üslerinin aniden düşman saldırılarına karşı savunmasız olduğu ortaya çıktı. Denizde faaliyet gösteren ABD Donanması gemileri de öyle.
İsrail'in balistik füze savunması, gelişmiş bir AN/TPY-2 X bant radarının İsrail topraklarına konuşlandırılmasıyla büyük bir ivme kazandı. ABD Ordusu'nun 13. Füze Savunma Bataryası tarafından işletilen radar, Be'er Sheva şehri yakınlarındaki Negev Çölü'nden yükselen Har Qeren'e yerleştirildi. AN/TPY-2, balistik füzeleri tespit, takip ve ayırt edebilen, tehdit ve tehdit olmayanları (yani gelen füzeler ve uzay enkazları) birbirinden ayırabilen bir füze savunma radarıdır.
AN/TPY-2 iki farklı modda çalışmaktadır. Birincisi, "ileriye dayalı mod" olarak bilinir ve balistik füzeleri fırlatıldıkları anda tespit ve takip eder. İkincisi -"terminal modu"- önleyicileri alçalan bir füzeye doğru yönlendirmek için kullanılır. AN/TPY-2, THAAD füzesini hedefine yönlendirerek Terminal Yüksek İrtifa Alan Savunması (THAAD) balistik füze savunma sistemi ile çalışmak üzere optimize edilmiştir.
ABD, İran füze saldırısı sırasında İsrail'e en az bir ve belki iki THAAD füze bataryası konuşlandırmıştı. THAAD füzelerinin gelen tehditleri vurmasına yardımcı olmanın yanı sıra, AN/TPY-2 radar verileri İsrail radar verileri ve Balistik Füze Savunma Örgütü'nün (BMDO) İran'ın balistik füze fırlatmalarını izlemek ve rapor etmek amacıyla konuşlandırılan erken uyarı uyduları ağı tarafından toplanan diğer teknik istihbarat ile entegre edilmiştir. Bu entegre erken uyarı/gözetleme/takip sistemi, ABD THAAD ve İsrail Arrow 2, Arrow 3, gelişmiş Patriot ve David's Sling anti-balistik füze önleme sistemlerini içeren çok katmanlı bir füze savunma mimarisine bağlanmıştır.
ABD-İsrail balistik füze savunma mimarisinin kabiliyetine ve ölümcüllüğüne katkıda bulunan bir diğer unsur da, SPY-1 S bandı radarı ve SM-3/SM-6 önleme füzeleriyle donatılmış en az iki adet ABD Donanması balistik füze savunma (BMD) sistemi kabiliyetli Aegis sınıfı muhribin varlığıdır. Donanmanın BMD yeteneğine sahip gemileri yer tabanlı AN/TPY-2 X bandı radarının yanı sıra Komuta ve Kontrol, Savaş Yönetimi ve İletişim (C2BMC) sistemi aracılığıyla daha geniş BMD sistemine bağlanacak şekilde yapılandırılmıştır. Yer tabanlı radarların ve önleyicilerin ABD Donanması BMD sistemi ile birleşimi, ABD askeri komutanlarına düşman balistik füze tehditlerine karşı karşılaştırılamaz bir koruma sağlamaktadır. Bu entegre sistem, gelen tehditleri tespit etmek, yakalamak ve izlemek ve karmaşık bilgisayar sürücü algoritmaları kullanarak hedefleri ayırt etmek ve vur-öldür kinetik savaş başlıkları (yani "füzenin füze ile vurulması") kullanarak onları yok etmek için tasarlanmıştır.
13-14 Nisan 2023'te bu sistem başarısız oldu. Kısacası, Negev Çölü ve çevresinde konuşlandırılan ABD ve İsrail anti-balistik füze savunma yeteneklerinin birleşimi, burada bulunan İsrail hava üslerini balistik füzelerden kaynaklanan tehditlere karşı dünyanın en korunaklı yerleri haline getirdi.
Yine de İran her iki noktayı da çok sayıda füzeyle başarıyla vurdu.
İran'ın bu çarpıcı başarısının küresel stratejik sonuçları oyunun kurallarını değiştirecek niteliktedir. ABD, düşman balistik füzelerin yarattığı "A2/AD" (anti-access/area denial) olarak adlandırılan tehditlerle kavramsal olarak uzun süredir mücadele etmektedir. Bununla birlikte ABD, İsrail'de kullanılana benzer bir üst seviye balistik füze savunma mimarisi kurarak bu AA/A2 tehdidine karşı önlem almaya çalışmıştır. Birleşik ABD-İsrail savunma sistemlerinin İran'ın ortak füze saldırısı karşısındaki başarısızlığı, ABD'nin dünya çapındaki balistik füze savunma kabiliyetlerinin eksikliklerini ortaya çıkarmıştır.
Kısacası bu, Avrupa'daki ABD ve NATO güçlerinin, İran'ın İsrail'e saldırmak için kullandığı füzelere eşdeğer ya da onları aşan gelişmiş Rus füze teknolojilerinin saldırısına karşı savunmasız olduğu anlamına gelmektedir. Bu aynı zamanda Çin'in Tayvan'la ilgili bir çatışma durumunda Pasifik Okyanusu'ndaki ABD donanma gemilerini büyük olasılıkla vurup batırabileceği anlamına gelmektedir. Kuzey Kore'nin de Japonya ve Güney Kore civarındaki ABD gemilerine ve karadaki güçlerine aynı şeyi yapabileceği anlamına gelmektedir.
ABD, İran, Rusya, Çin ve Kuzey Kore gibi ülkeler tarafından kullanılan yeni füze teknolojilerini alt edebilecek füze savunma sistemlerini geliştirip üretip konuşlandırana kadar, ABD'nin askeri güç projeksiyonu kabiliyetleri Amerika'nın potansiyel düşmanları tarafından şah mat durumuna getirilmiş olacaktır.